Attırılmış karbondioksit ve sıcaklık altında yetiştirilen Mentha spicata uçucu yağlarının yabancı ot tohumlarının çimlenmesine olan herbisidal etkileri

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorTursun, Nihat
dc.contributor.authorSelçuk, Hatice
dc.date.accessioned2025-10-24T16:53:35Z
dc.date.available2025-10-24T16:53:35Z
dc.date.issued2024
dc.departmentMTÖ Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
dc.descriptionLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractTarımsal üretimde verim ve kaliteyi artırmak amacıyla yabancı ot mücadelesinde herbisitlerden yoğun bir şekilde yararlanılmaktadır. Fakat kullanılan herbisitlerin çevreye ve insan sağlığına olan potansiyel zararı büyük bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca son zamanlarda önemi giderek artan organik tarımda herbisitlerin kullanılmaması yabancı ot mücadelesini zorlaştırmaktadır. Bu nedenle yabancı otlarla mücadelede kimyasal mücadeleye alternatif olabilecek, çevre dostu mücadele yöntemlerinin bulunması önemli hale gelmiştir Gelişen teknoloji, bitkiler için zararlı olan kimyasalların kullanımı yerine doğal bitkisel materyallerin kullanımı üzerine araştırmaları arttırmaktadır. Bu çalışmada önemli tıbbi ve aromatik bitki içerinde yer alan M.spicata (bahçe nanesi Antep nanesi) ve M.canadensis bitkileri farklı sıcaklık (26 0C ve 29 0C) ve karbondioksit (CO2) ortamında yetiştirilerek uçucuyağları kullanılmıştır. Çalışmada M. spicata ve M.canadenesis bitkileri tam otomasyonlu karbondioksit uygulama serasında 2020 -2021 yıllarında yetiştirilmiş ve daha sonra bu bitkilerden elde edilen uçucu yağlarının değişik dozlarının (0.5, 1, 2, 4 ve 8 ?l/petri) dört adet yabancı ot yabani yulaf (Avena fatua L.), dev horoz ibiği (Amaranthus palmeri L.), nadas turpu (Hirschfeldia incana L.), semizotu (Portulaca oleracea L.) ve üç adet kültür bitkisi tere (Lepidium sativum L.), makarnalık buğday (Triticum durum L.) domates (Solanum lycopersicum L.) tohumlarının çimlenmesine olan etkileri araştırılmıştır. Çalışma sonucunda farklı sıcaklık ve karbondioksit ortamlarında yetiştirilen M. spicata ve M. canadensis uçucu yağlarının artan dozlarının yabancı otlara ve kültür bitkilerine etkileri incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda uçucu yağ dozlarının yabancı ot tohumlarının çimlenmesinde doz artışına bağlı olarak çimlenmeyi engellediği görülmüştür. Çalışmada uçucu yağ dozlarının kültür bitkilerinde etkisinin olmadığı yabancı otlarda ise çimlenmeyi negatif yönde etkilemesinde en yüksek etki 4 ?l/petri ve 8 ?l/petri doz (%100) olarak belirlenmiştir.
dc.description.abstractHerbicides are used extensively in the fight against weeds in order to increase efficiency and quality in agricultural production. However, the potential harm of the herbicides used to the environment and human health is a major problem. In addition, not using herbicides in organic agriculture, which has become increasingly important lately, makes weed control difficult. For this reason, it has become important to find environmentally friendly control methods that can be an alternative to chemical control in the fight against weeds. Developing technology increases research on the use of natural plant materials instead of the use of chemicals that are harmful to plants. In this study, M.spicata (garden mint, Antep mint) and M.canadensis plants, which are important medicinal and aromatic plants, were grown in different temperature (26 0C and 29 0C) and carbon dioxide (CO2) environments and their essential oils were used. In the study, M. spicata and M.canadenesis plants were grown in a fully automated carbon dioxide application greenhouse in 2020 - 2021, and then different doses of the essential oils obtained from these plants (0.5, 1, 2, 4 and 8 ?l/petri) were applied to four weeds of wild oats. (Avena fatua L.), giant amaranth (Amaranthus palmeri L.), fallow radish (Hirschfeldia incana L.), purslane (Portulaca oleracea L.) and three cultivated plants, cress (Lepidium sativum L.), durum wheat (Triticum). Durum L.) on the germination of tomato (Solanum lycopersicum L.) seeds were investigated. As a result of the study, the effects of increasing doses of M. spicata and M. canadensis essential oils grown in different temperature and carbon dioxide environments on weeds and cultivated plants were examined. As a result of the study, it was seen that essential oil doses prevented the germination of weed seeds depending on the dose increase. In the study, the doses of essential oils had no effect on cultivated plants, but the highest effects on negative germination in weeds were determined to be 4 ?l/petri and 8 ?l/petri.
dc.identifier.endpage74
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=cr4SkWLaRMhkDRBjqthpsdG5cBVC-5FN-G2mS0i6Iq63b-nEL-k78s5kbeosIkyk
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12899/1625
dc.identifier.yoktezid856392
dc.language.isotr
dc.publisherMalatya Turgut Özal Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzTez_20251024
dc.subjectZiraat
dc.subjectAgriculture
dc.titleAttırılmış karbondioksit ve sıcaklık altında yetiştirilen Mentha spicata uçucu yağlarının yabancı ot tohumlarının çimlenmesine olan herbisidal etkileri
dc.title.alternativeHerbicidal effects of Mentha spicata L. essential oils grownunder added carbon dioxide and temperature on thegermination of weed seeds
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tez Koleksiyonu