Socioeconomic Determinants of Infant Mortality in Turkey: The Role of Physician Density, Urbanization, Gender Equality, and Economic Growth
Küçük Resim Yok
Tarih
2025
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Malatya Turgut Özal Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Infant mortality rates can be said to be an important indicator of the health and welfare level of a society. The primary objective of this study is to reveal the effects of physician density, urbanization rate, gender equality and economic growth on infant mortality rates in Turkey using time series data for the period 1990-2020. In this study, the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) method was applied to reveal the short- and long-term dynamics of the relationships between variables. The findings show that the increase in physician density significantly reduces infant mortality rates and that access to health services is a critical element. The positive and negative effects of urbanization were evaluated in this study. In addition, gender equality stands out as an important factor in reducing infant mortality rates. Contrary to expectations, no direct significant effect of economic growth on infant mortality rates was detected. The results emphasize the need for comprehensive policies to improve health infrastructure, support gender equality and ensure equal access to resources.
Bebek ölüm oranları, bir toplumun sağlık ve refah seviyesinin önemli bir göstergesi olduğu söylenebilir. Bu çalışmanın öncelikli amacı, Türkiye’de bebek ölüm oranları üzerindeki hekim yoğunluğu, kentleşme oranı, toplumsal cinsiyet eşitliği ve ekonomik büyümenin etkilerini 1990-2020 dönemine ait zaman serisi verilerini kullanarak ortaya çıkarmaktır. Bu çalışmada, değişkenlere ait ilişkilerin kısa ve uzun dönemli dinamiklerini ortaya çıkarmak amacıyla Otoregresif Dağıtılmış Gecikme (ARDL) yöntemi uygulanmıştır. Bulgular, hekim yoğunluğundaki artışın bebek ölüm oranlarını anlamlı şekilde azalttığını ve sağlık hizmetlerine erişimin kritik bir unsur olduğunu göstermektedir. Kentleşmenin hem olumlu hem de olumsuz etkilerinin değerlendirildiği bu çalışmada, toplumsal cinsiyet eşitliğinin bebek ölüm oranlarının düşürülmesinde önemli bir faktör olarak öne çıktığı anlaşılmaktadır. Beklentilerin aksine, ekonomik büyümenin bebek ölüm oranları üzerinde doğrudan anlamlı bir etkisi tespit edilememiştir. Sonuçlar, sağlık altyapısının iyileştirilmesi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin desteklenmesi ve kaynaklara eşit erişimin sağlanmasına yönelik kapsamlı politikaların gerekliliğini vurgulamaktadır.
Bebek ölüm oranları, bir toplumun sağlık ve refah seviyesinin önemli bir göstergesi olduğu söylenebilir. Bu çalışmanın öncelikli amacı, Türkiye’de bebek ölüm oranları üzerindeki hekim yoğunluğu, kentleşme oranı, toplumsal cinsiyet eşitliği ve ekonomik büyümenin etkilerini 1990-2020 dönemine ait zaman serisi verilerini kullanarak ortaya çıkarmaktır. Bu çalışmada, değişkenlere ait ilişkilerin kısa ve uzun dönemli dinamiklerini ortaya çıkarmak amacıyla Otoregresif Dağıtılmış Gecikme (ARDL) yöntemi uygulanmıştır. Bulgular, hekim yoğunluğundaki artışın bebek ölüm oranlarını anlamlı şekilde azalttığını ve sağlık hizmetlerine erişimin kritik bir unsur olduğunu göstermektedir. Kentleşmenin hem olumlu hem de olumsuz etkilerinin değerlendirildiği bu çalışmada, toplumsal cinsiyet eşitliğinin bebek ölüm oranlarının düşürülmesinde önemli bir faktör olarak öne çıktığı anlaşılmaktadır. Beklentilerin aksine, ekonomik büyümenin bebek ölüm oranları üzerinde doğrudan anlamlı bir etkisi tespit edilememiştir. Sonuçlar, sağlık altyapısının iyileştirilmesi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin desteklenmesi ve kaynaklara eşit erişimin sağlanmasına yönelik kapsamlı politikaların gerekliliğini vurgulamaktadır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Finance, Finans
Kaynak
MTÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
5
Sayı
1
