Anadolu Selçuklu dönemi tipografik geometrik süslemeler

Küçük Resim Yok

Tarih

2025

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

İnsanı evrende, ortak yaşam alanındaki canlılardan ayıran düşünme ve konuşma gibi temel özellikler bulunmaktadır. İnsan hayatını dili, dinlemesi, konuşması, okuması ve yazması önemli ölçüde kolaylaştırmaktadır. Yazma, insanın kendisini hemen her konuda ifade etmesinde önemli rol üstlenmiştir. Yazının icadı ile birlikte insanlık tarihinde iletişim daha da gelişmiş ve genişlemiştir. Ma’kıli ve Kûfi yazının dik ve köşeli bir şekilde yapılma kaygısı yazıcıların ciddi bir geometri bilgisine sahip olmalarını gerektirmektedir. Dik ve köşeli olarak yazılan Kûfi yazı, formu gereği geometrik şekillere diğer yazı türlerinden daha fazla yatkındır. Kûfi yazı kendi içerisinde Köşeli Kûfi, Örgülü Kûfi, Düğümlü Kûfi gibi farklı türleriyle de geometrik süslemeye yakın örnekler sunan yazılı uygulamalarla karşımıza çıkmaktadır. Yazının mimaride kullanılmaya başlaması uzun bir süre gerektirmiştir. Burada sanatçılar kendisini figürsüz sanat ifadesinde başarılı kılmak üzere üstün çalışmalar gerçekleştirmiştir. Kûfi yazı mimaride genellikle çiçekli veya örgülü formlarıyla görülmektedir. Çiçekli Kûfi’de daha çok kıvrım dallar ya da rumi yapraklardan oluşan bitkisel ögeler yer alırken, Örgülü Kûfi’de daha çok geometrik kurgular karşımıza çıkar. Bu çalışma, içerisinde daha çok örgülü kûfi kurgusunda gelişen fakat içerisinde herhangi bir şekilde yazı ya da ifade barındırmayan aynı zamanda yazıdan gelişen geometrik şemaların değerlendirilmesi üzerine oluşacaktır.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Geometrik Süsleme, Çini, Taş, Yazı, Anadolu Selçuklu

Kaynak

Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

53

Künye