Türkiye’de ithalata bağımlılığın endüstri içi ticaret ile açıklanması: Girdi-çıktı analizi
Künye
Güngör, B. (2020). TÜRKİYE’DE İTHALATA BAĞIMLILIĞIN ENDÜSTRİ İÇİ TİCARET İLE AÇIKLANMASI: GİRDİ-ÇIKTI ANALİZİ . Malatya Turgut Özal Üniversitesi İşletme ve Yönetim Bilimleri Dergisi , 1 (1) , 93-109 .Özet
Türkiye’de artan ihracat rakamlarına rağmen dışa bağımlılık sorunu ciddiyetini
korumaktadır. Özellikle katma değer oluşturan sektörlerde yaşanan yüksek oranlı ithal
girdi kullanımı, ekonomide cari işlemler açığı başta olmak üzere önemli sorunlara
neden olmuştur. Çalışmada, ülkedeki mevcut dışa bağımlılık sorununun endüstri içi
ticarete konu olan sektörler ile açıklanması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda öncelikle
TÜİK veritabanı yardımıyla Grubel-Lloyd endeksi kullanılarak sektörlerin EİT
düzeyleri hesaplanmış ve en yüksek paya sahip 7 temel sektör belirlenmiştir. Bu
sektörler: Tarım-avcılık ve ilgili hizmetler, kauçuk ve plastik ürünler, ana metaller,
fabrikasyon metal ürünler (makine ve ekipmanlar hariç), başka yerde sınıflandırılmamış
makine ve ekipmanlar, motorlu kara taşıtları (römork ve yarı römork), mobilya ve diğer
mamul eşyalardır. Belirlenen sektörlerin dışa bağımlılık durumunu göstermek üzere
2012 yılı TÜİK kaynaklı girdi çıktı akım tablosu kullanılarak Leontief girdi çıktı analizi
yapılmıştır. Analiz sonucunda, endüstri içi ticaret düzeyi yüksek olan imalat sanayi
sektörlerinin önemli oranda ithal girdi kullanımı ile üretimlerini gerçekleştirdiği tespit
edilmiştir. Diğerlerinden farklı olarak ana metal sanayi sektörünün ileri bağlantı
etkisinin de yüksek olması ise diğer sektörlere girdi kullanımı sağladığını
göstermektedir. Despite the increasing export volume in Turkey, foreign dependency problem remains
serious. High use of imported inputs, especially in sectors that create added value,
caused important problems primarily the current account deficit in the economy. In this
study, it is aimed to explain the current foreign dependency problem in Turkey with the
sectors that are subject to intra-industry trade. In this direction, firstly, with the help of
Turkstat data-base, the intra-industry trade levels of sectors were calculated by using the
Grubel-Lloyd index and 7 main sectors with the highest share were determined. These
sectors are: Agriculture-hunting and related services, rubber and plastic products, base
metals, fabricated metal products (except machines and equipment), machines and
equipments not classified somewhere else, motor land vehicles (trailers and semitrailers), furniture and other manifactured goods. Leontief input-output analysis was
performed by using the input-output flow table of Turkstat in 2012 in order to show the
foreign dependency status of determinated sectors. As a result of the analysis, it is
determined that the manufacturing industry sectors with high levels of intra-industry
trade realize their production with the use of a considerably amount of imported inputs.
Unlike the others, the forward link effect of the base metal industry sector show that it
provides input use to other sectors.
Kaynak
Malatya Turgut Özal Üniversitesi İşletme ve Yönetim Bilimleri DergisiCilt
1Sayı
1Bağlantı
https://dergipark.org.tr/tr/pub/mtuiyb/issue/53412/698228https://hdl.handle.net/20.500.12899/686