Ostomili Hastalarda Stoma Uyumu ve Etkileyen Faktörler
Künye
ÇAKIR, Hatice., KÜÇÜKAKÇA ÇELİK, Gülden., ÇINAR, Olcay (2022). Ostomili Hastalarda Stoma Uyumu ve Etkileyen Faktörler, 4. Uluslararası 12. Ulusal Türk Cerrahi Ve Ameliyathane Hemsireliği KongresiÖzet
ÖZET
Amaç: Hastaların psikososyal açıdan desteklenip stomaya uyumlarının sağlanması ve yaşam
kalitelerinin arttırılması için ostomi uyumu ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi,
destekleyici hemşirelik girişimlerinin planlanmasında önemlidir. Bu araştırma; ostomi
uygulanan hastalarda, ostomi uyumu ve ostomi uyumunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi
amacıyla yapıldı.
Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte olan araştırmanın evrenini; Ekim 2019- Ağustos 2021 tarihleri
arasında bir şehir hastanesinin genel cerrahi kliniğine başvuran ve ostomi uygulanan 64 hasta
oluşturdu. Çalışma örneklemi, ostomi açılmasının üzerinden en az 10 hafta geçmiş toplam 40
hasta ile tamamlandı. Veriler, “Hasta Tanıtıcı Özellikler Formu” ve “Ostomili Bireylere
Yönelik Uyum Ölçeği” ile araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak
toplandı. Çalışma verileri; tanımlayıcı istatistiksel metotlar, Shapiro Wilk ve Mann Whitney U
analizleri kullanılarak değerlendirildi.
Bulgular: Araştırma bulgularında; hastaların ostomi uyum ölçeği toplam puan ortalamaları
43.87±14.07 olarak belirlendi. Elektif cerrahi uygulanan, komplikasyon gelişmeyen ve ostomi
bakımını kendi yapan hastaların ostomiyi kabul etme puanları daha yüksek olarak saptandı.
Komplikasyon gelişmeyen hastaların sosyal uyumları da daha iyi düzeydeydi. Aileden destek
almayan, acil girişim uygulanan, komplikasyon gelişen ve ostomi bakımı yakınları tarafından
yapılan hastaların kaygı ve endişeleri daha yüksekti. Evli hastaların, elektif cerrahi girişim
uygulanan ve ostomi bakımını kendi yapan hastaların öfke puan ortalamaları daha düşük olarak
belirlendi (p<0.05).
Sonuç ve Öneriler: Çalışma sonuçları doğrultusunda; hastaların ameliyat öncesi sosyal destek
kaynaklarının belirlenmesi önemlidir. Ameliyat sonrası dönemde ise hasta uyumunu etkileyen
komplikasyonların önlenmesi ve hastalara ostomi bakımının öğretilmesi ile birlikte kendi
ostomi bakımlarını sürdürmeye yönelik eğitici ve destekleyici hemşirelik girişimlerinin
planlanması önerilir.