Uysal, Osman2025-10-242025-10-2420211304-26532757-8097https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/507117https://hdl.handle.net/20.500.12899/3046Bu çalışmanın amacı, Mersin ilinde yer alan arıcılık işletmelerinin bal üretiminde kullandıkları girdi ve çıktılara ait enerji eşdeğerlerini ve enerji kullanım etkinliğini belirlemektir. Veriler, 2020 yılı Ekim ve Kasım aylarında Mersin ilinde tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 81 arıcılık işletmesinden yüz yüze görüşme yoluyla toplanmış ve işletme büyüklüklerine göre analiz edilerek yorumlanmıştır. İşletmeler kovan sayılarına göre 30-100 kovana sahip olanlar birinci grupta, 101-180 kovana sahip olanlar ikinci grupta, 181 ve daha fazla kovana sahip olanlar ise üçüncü grup olmak üzere üç tabakaya ayrılmıştır. İşletme büyüklük grupları açısından 41 arıcılık işletmesi birinci grupta, 19 arıcılık işletmesi ikinci grupta ve 21arıcılık işletmesi üçüncü grupta yer almıştır. Toplam enerji girdisi birinci grupta 61.85 MJ, ikinci grupta 66.58 MJ, üçüncü grupta ise 62.34 MJ olarak bulunmuş olup, işletmeler ortalamasına göre 63.08 MJ olarak hesaplanmıştır. Bal üretimde kullanılan enerji kaynakları içinde en yüksek payı tüm işletme gruplarında yakıt almaktadır. Enerji çıktı/girdi oranı birinci grupta yer alan işletmelerde 1.61, ikinci grupta yer alan işletmelerde 1.75 ve üçüncü grupta yer alan işletmelerde 2.14 olarak bulunmuş olup, işletmeler ortalamasına göre ise 1.78 olarak belirlenmiştir. Spesifik enerji birinci grupta 7.91 MJ kg-1 , ikinci grupta 7.25 MJ kg-1 , üçüncü grupta ise 5.95 MJ kg-1 olarak hesaplanmış olup, işletmeler ortalamasına göre 7.14 MJ kg-1 olarak tespit edilmiştir. Yenilenemeyen enerji kaynakları sınırlı ve çevreye zarar verici özellikte olduğu için, üçüncü grupta yer alan işletmelerde yenilenemeyen enerji kaynaklarının toplam enerji girdileri içerisindeki payının daha düşük çıkması bir avantaj olarak değerlendirilebilir. Arıcılıkta kovan sayısının arttırılmasının enerji kullanım etkinliğinin artmasına olumlu etkisinin olacağı söylenebilir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessBahçe BitkileriZiraat MühendisliğiGıda Bilimi ve TeknolojisiArticle202130137507117