KALAYCI, BÜLENT NURİDogan, Gursoy2025-10-242025-10-2420222146-9016https://doi.org/10.5336/dermato.2022-88501https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1170317https://hdl.handle.net/20.500.12899/2655Amaç: Psöriyazis, güçlü bir genetik yatkınlığı olan kronik, inflamatuar bir deri hastalığıdır. Serum endotelin-1 (ET-1) ve nitrik oksit (NO) düzeylerinin psöriyazis hastalarında arttığı gösterilmiştir. Çalışmamızda, serum ET-1 ve NO düzeyini psöriyazis hastalarında ve sağlıklı kontrollerde araştırmayı ve bu moleküller ile hastalık şiddeti arasındaki muhtemel ilişkiyi incelemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya 34 psöriyazis hastası ile yaş ve cinsiyet uyumlu 35 sağlıklı kişi kontrol grubu olarak alındı. Hastalığın şiddeti, Psöriyazis Alan Şiddet İndeksi’ne (PASİ) göre analiz edildi. Hastalar, hastalığın şiddetine göre hafif, orta ve şiddetli olarak gruplandırıldı. Serum ET-1 düzeyleri ELİSA yöntemi kullanılarak belirlendi. Serum NO düzeyleri Griess reaktanı kullanılarak belirlendi. Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 34,82±11 ve kontrol grubunun yaş ortalaması 31,86±8,5 yıl idi (p>0,05). Psöriyazis hastalarında ortalama serum ET-1 değeri 13,7±9,43 pg/mL, kontrol grubunda 9,90±3,05 pg/mL idi (p=0,02). Psöriyazis hastalarında ortalama serum nitrit (NO2) değeri 42,77±14,28 ?mol/L, kontrol grubunda 37,53±10,72 ?mol/L idi. Hasta ve kontrol grupları karşılaştırıldığında fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0,05). Psöriyazis hastalarında ortalama nitrat (NO3) değeri 39,04±14,68 ?mol/L, kontrol grubunda 33,76±10,56 ?mol/L idi. Hasta ve kontrol grupları karşılaştırıldığında fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0,05). Ortalama NO2 ve NO3 değerleri şiddetli grupta kontrol ve hafif gruba oranla istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti (p=0,003, p=0,01). Hastaların serum NO2 ve NO3 değerleri ile PASİ skorları arasında, ET-1’e benzer şekilde bir korelasyon tespit edildi. Sonuç: Kronik plak tip psöriyaziste serum ET-1 ve NO düzeyleri artmış olup, hastalık şiddeti ile korelasyon mevcuttur. Hastalık şiddeti ile korelasyon göstermesi nedeniyle bu 2 parametre psöriyazis şiddetinin ölçülmesinde bir kriter olarak kullanılabilir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessTıbbi Araştırmalar DeneyselDermatolojiNörolojik BilimlerFizyolojiArticle10.5336/dermato.2022-885013231451501170317