Murathan, Zehra TuğbaMaden, Besime2025-10-232025-10-232025https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=P3dtmmHrq-mzEcmCLi1CqfIN8SCzWiH-vzisvNDAqwMZ8JeDhUKWgSoCkcKBLXIQhttps://hdl.handle.net/20.500.12899/1285Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Biyoloji Ana Bilim DalıŞeftali (Prunus persica L.) Prunus cinsi içerisinde yer alan sert çekirdekli bir meyve türüdür. Türkiye önemli şeftali üreticisi ülkeler arasındadır. Şeftali bitkisinin farklı ekolojik koşullara adaptasyonu kolay olduğundan Türkiye'nin birçok bölgesinde yetiştirilmektedir. Malatya ülkemizin önemli meyvecilik merkezlerindendir. İlde daha çok kayısı üretimi ön planda olmakla birlikte pekçok meyve türünün yetiştiriciliği yapılmaktadır. İl genelinde standart şeftali genotiplerinin yetiştiriciliğinin yanı sıra son zamanlarda üretim miktarı azalan yerli Gündüzbey ve Şam şeftali genotipleri de yetiştirilmektedir. Bu çalışmada, Şam ve Gündüzbey genotiplerinin bazı biyokimyasal özellikleri ortaya çıkarılmış ve kloroplast DNA barkodlama yöntemi ile diğer Prunus türlerinden genetik olarak ayırt edilebilmesi amaçlanmıştır. Toplam fenolik madde içeriği Gündüzbey genotipinde 139.9 mg/100g, Şam genotipinde ise 41.4 mg/100g olarak belirlenirken, toplam flavonoid içeriği Gündüzbey genotipinde 9.5 mg/100g, Şam genotipinde ise 2.4 mg/100g olarak belirlenmiştir. Klorofil a içeriği Gündüzbey genotipinde 1.13 ?g/g, Şam genotipinde 1.82 ?g/g; klorofil b değeri Gündüzbey genotipinde 0.86 ?g/g, Şam genotipinde 1.14 ?g/g olarak belirlenmiştir. Toplam klorofil içeriği Gündüzbey genotipinde 1.99 ?g/g, Şam genotipinde 2.96 ?g/g ve toplam karotenoid değerleri Gündüzbey genotipinde 0.10 ?g/g, Şam genotipinde 0.44 ?g/g olarak belirlendi. Gündüzbey genotipinde %72.5 ABTS radikal süpürücü aktivite, %72.2 DPPH radikal süpürücü aktivite ve 281.4 ?mol Fe II/g FRAP değeri; Şam genotipinde ise %64.2 ABTS radikal süpürücü aktivite, %55.2 DPPH radikal süpürücü aktivite ve 169.3 ?mol Fe II/g FRAP değeri bulundu. Kloroplast (cpDNA) rbcL dizileri kullanılarak elde edilen filogenetik ağaçlarda Gündüzbey ve Şam şeftali genotipleri Prunus mira, P. kansuensis, P. dulcis, P. bucharica, P. argentea, P. grayana, P. virginiana, P. serotina türleri ile aynı grupta bulunmuştur.Peach (Prunus persica L.) is a stone fruit in the genus Prunus. Turkey is among the important peach producing countries. Since peach plant is easy to adapt to different ecological conditions, it is grown in many regions of Turkey. Malatya is one of the important fruit growing centers of our country. Although apricot production is at the forefront in the province, many fruit species are cultivated. In addition to the cultivation of standard peach genotypes, local Gündüzbey and Şam peach genotypes, whose production amount has decreased recently, are also grown in the province. In this study, some biochemical characteristics of Şam and Gündüzbey genotypes were revealed and genetically distinguished from other Prunus species by chloroplast DNA barcoding method. Total phenolic matter content was determined as 139.9 mg/100g in Gündüzbey genotype and 41.4 mg/100g in Şam genotype, while total flavonoid content was determined as 9.5 mg/100g in Gündüzbey genotype and 2.4 mg/100g in Şam genotype. Chlorophyll a content was 1.13 ?g/g in Gündüzbey genotype and 1.82 ?g/g in Şam genotype; chlorophyll b value was 0.86 ?g/g in Gündüzbey genotype and 1.14 ?g/g in Şam genotype. Total chlorophyll content was 1.99 ?g/g in Gündüzbey genotype and 2.96 ?g/g in Şam genotype and total carotenoid values were 0.10 ?g/g in Gündüzbey genotype and 0.44 ?g/g in Şam genotype. Gündüzbey genotype had 72.5% ABTS radical scavenging activity, 72.2% DPPH radical scavenging activity and 281.4 ?mol Fe II/g FRAP value; Şam genotype had 64.2% ABTS radical scavenging activity, 55.2% DPPH radical scavenging activity and 169.3 ?mol Fe II/g FRAP value. In the phylogenetic trees obtained using chloroplast (cpDNA) rbcL sequences, Gündüzbey and Şam peach genotypes were found in the same group with Prunus mira, P. kansuensis, P. dulcis, P. bucharica, P. argentea, P. grayana, P. virginiana, P. serotina species.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessBiyolojiBiologyYüksek Lisans163924131