Türkiye İçin Sağlık Harcamaları, Co2 Emisyonları Ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin İncelenmesi

Abstract

Ekonomik büyüme, çevresel bozulma ve sağlık harcamaları arasındaki ilişki, son zamanlarda hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ülkeler için ekonomi literatüründe önemi giderek artan bir konu haline gelmiştir. Bu çalışmada, sağlık harcamaları, CO2 emisyonları ve ekonomik büyüme ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Türkiye için 1975-2019 dönemine ait yıllık veriler kullanılmıştır. Serilerin durağanlık özelliği ADF ve PP birim kök testleri kullanılarak sınanmıştır. İlk farklılıkları alındığında tüm değişkenlerin durağan olduğu tespit edilmiş ve ardından eşbütünleşme analizi yapılmıştır. Değişkenler arasında uzun dönemli pozitif ve anlamlı ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Fourier nedensellik testi sonuçları ise CO2 emisyonundan sağlık harcamalarına ve büyümeden CO2 emisyonuna doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğunu göstermektedir.

The relationship between economic growth, environmental degradation and health expenditures has recently become an increasingly important topic in the economic literature for both developing and developed countries. In this study, it is aimed to examine the relationship between health expenditures, CO2 emissions and economic growth. Annual data for the 1975-2019 period has been used for Turkey. The stationarity property of the series is tested using ADF and PP unit root tests. All of the variables are found to be stationary when their first differences are taken, and then cointegration analysis is performed. A long-term positive relationship is found between the variables. The results of the Fouriercausality test show that there is a one-way causality relationship from CO2 emission to health expenditures and from growth to CO2 emission.