Ötekileştirme ve Ötekinin İnşası Bağlamında 27 Mayıs’ın Meşruiyet Arayışları

Abstract

Demokratik ve meşru yollar vasıtası ile iktidara gelmiş olan Demokrat Parti, 27 Mayıs 1960 tarihinde gerçekleşen darbe ile devrilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki ilk darbe olan 27 Mayıs Darbesi, darbeye meşruiyet kazandırmak amacıyla radyoda darbe bildirisinin okunmasından yeni anayasanın yapım ve kabul süreçlerine değin uzanan süreçte bir ötekileştirme dilini tercih etmiş, yapılan darbeyi Türk milletinin talebi ve ihtiyacı gibi lanse etmiş ve bunun karşısına da “öteki” olarak Demokrat Parti iktidarını konumlandırmıştır. Darbe başarılı olmuş yönetim ele geçirilmişse de 27 Mayıs hem halk desteğini sağlamak hem de gelebilecek olumsuz tepkileri engellemek adına darbeyi Türk Silahlı Kuvvetleri ile halkın birlikte yaptığı bir eylem gibi sunmuştur. Doğal olarak sürecin en başından sonuna kadar oluşturulmaya çalışılan “biz” ve “onlar” düşüncesi için de Demokrat Parti iktidarının kaybettiği iddia edilen meşruiyet zemininin gerekçelendirilmesi gerekmiş, bu yolla da 27 Mayıs kendi meşruiyet zeminini kurmaya çalışmıştır. Bu çalışmada, 27 Mayıs’ı gerçekleştirenlerin meşruiyet arayışları doğrultusunda darbenin bildiri metni, darbe sonrası yapılan ilk açıklamalar, Anayasa Komisyonu Raporu, anayasa ön tasarılarının başlangıç kısımları ile 1961 Anayasasının Başlangıç Kısmı incelenerek ötekileştirme süreci içerisinde meşruiyet arayışları açıklanmaya çalışılmıştır.