Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar İle İşsizlik Oranı Arasındaki İlişki (2005- 2019)

Abstract

Doğrudan yabancı yatırımlar, ev sahibi ülke ekonomilerini sosyal ve ekonomik açıdan etkilemektedir. Doğrudan yabancı yatırımların ev sahibi ülkeye teknoloji transferi sağlama, girişimcilik becerisini artırma, piyasayı daha rekabetçi hale getirme ve ekonomik büyümeye pozitif katkı sağlayarak istihdam artışı sağlama gibi etkileri vardır. Bu çalışmada doğrudan yabancı yatırımların iş gücü piyasası üzerinde bir etkisinin olup olmadığı araştırılmaktadır. Bu bağlamda Türkiye’ye yapılan doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile Türkiye’deki işsizlik oranı arasındaki ilişki 2005:Q4-2019:Q1 dönemi için incelenmiştir. Çalışmada ilk olarak doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile işsizlik oranı arasındaki uzun dönemli ilişki yapısal kırılmaları dikkate alan Maki eşbütünleşme testi ile araştırılmıştır. Eşbütünleşme testi sonuçlarına göre, iki değişken arasında uzun dönemli bir ilişkinin var olmadığı gözlenmiştir. Ardından çalışmada değişkenler arasındaki nedensel bağın varlığı araştırılmıştır. Bu amaçla Toda-Yamamoto nedensellik testinden yararlanılmıştır. Nedensellik analizi sonucuna göre, tek yönlü bir nedenselliğin varlığı gözlenmiştir. Bir diğer ifadeyle, Türkiye’de işsizlik oranından doğrudan yabancı sermaye yatırımlarına doğru tek yönlü bir nedensel bağın var olduğu saptanmıştır.

Foreign direct investment (FDI) affects socially and economically the economies of host countries. Foreign direct investments can have positive effects such as providing technology transfer, increasing entrepreneurship skills, making the market more competitive, increasing employment and economic growth. In this study, whether foreign direct investment have a significant effect on labor market is investigated. In this perspective, the relationship between foreign direct investment and labor market in Turkey is examined over the period of 2005:Q4-2019:Q1 in Turkey. We used Maki cointegration test which takes into account structural breaks to analyze the relationship between foreign direct investment and unemployment rate. From the cointegration result of the study, it follows that there is no long-term relationship between foreign direct investment and unemployment rate in Turkey. Then, the study investigated the existence of a causal link between the variables. For this purpose, Toda-Yamamoto causality test was used. According to the causality analysis result, the existence of a one-way causality was observed. According to the results of the causality analysis, it was found one direction causality that unemployment rate towards foreign direct investments.