Türkiye’de Eğitim ve Sağlık Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Fourier Yaklaşımı

Abstract

Beşerî sermayenin en önemli belirleyici faktörleri arasında bulunanlardan biri eğitim diğeri de sağlıktır. Eğitime ve sağlığa yapılan harcamalar beşeri sermayenin kalitesini yükseltmektedir. Literatürde eğitim ve sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme/kalkınma arasındaki ilişkiyi inceleyen birçok çalışma bulunmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada, Türkiye için ekonomik büyüme ile sağlık ve eğitim harcamaları arasındaki ilişki 2006Q1-2021Q1 dönemi için çeyreklik veriler kullanılarak sınanmıştır. Değişkenlerin durağanlıkları Bozoklu vd. (2020) tarafından önerilen kesirli frekanslı Fourier birim kök testi kullanılarak sınanmış ve değişkenlerin farklı derecelerden durağan olmaları sebebiyle Yılancı vd.(2020) tarafından önerilen Fourier ARDL yaklaşımı kullanılmıştır. Analizden elde edilen ampirik bulgulara göre Türkiye için ele alınan dönemde ekonomik büyüme ile eğitim ve sağlık harcamaları değişkenleri arasında uzun dönemli bir ilişkinin olmadığı sonucuna varılmıştır.

One of the most important determining factors of human capital is education and the other is health. Spending on education and health improves the quality of human capital. There are many studies in the literature examining the relationship between education and health expenditures and economic growth/development. In this context, in this study, the relationship between economic growth and health and education expenditures for Turkey is tested using quarterly data for the period 2006Q1-2021Q1. The stationarities of the variables were tested using the fractional frequency Fourier unit root test proposed by Bozoklu et al. (2020), and the Fourier ARDL approach proposed by Yılancı et al. (2020) was used because the variables were stationary at different degrees. According to the empirical findings obtained from the analysis, it has been concluded that there is no long-term relationship between economic growth and education and health expenditure variables for Turkey in the period considered.