ASUR ticaret kolonileri döneminde Kârum Dairesinin Hesaplaşma Kayıtlarına Etkisi
Künye
Gümüş, A. & Erkuş, H. (2019). ASUR TİCARET KOLONİLERİ DÖNEMİNDE KĀRUM DAİRESİNİN HESAPLAŞMA KAYITLARINA ETKİSİ . İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi , 8 (2) , 421-432 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/inijoss/issue/51375/643353Özet
Anadolu, kıtalar arası geçiş güzergâhının üzerinde bulunması, zengin yer altı kaynakları ve
bereketli topraklarıyla tarih boyunca çeşitli uygarlıkların çekim merkezi olmuştur. Anadolu ile
Mezopotamya arasındaki ilk ticaret MÖ 2400-2300 yılları civarında Akadlı Sargon
döneminde başlamıştır. MÖ 2000’li yıllarda Asurlu tüccarlar Anadolu’da bir koloni sistemi
kurarak ticareti sistemli ve organize hale getirmişlerdir. Asur devleti ile Anadolu arasında
yapılan ticaretin sorunsuz işleyebilmesi için Asurlular Anadolu’da o dönem etkin olan yerel
krallıklar bünyesinde kārum isimli büyük ve wabartum isimli küçük ticaret merkezleri
kurmuşlardır. Son yapılan çalışmalar ile beraber bu ticaret merkezlerinin sayısının 40’ın
üzerinde olduğu saptanmıştır. Bütün bu kārum ve wabartum’ların merkezi bugün Kayseri
sınırları içerisinde bulunan Kültepe-Kaniš kārum’udur.
Kaniš kārum’u organizasyonu içinde bulunan bēt karim isimli yönetim merkezi; tüccarlar ile
yerel halk arasında yapılan ticaretin kurallarının belirlenmesi, anlaşmazlıkların çözülmeye
çalışılması, tüccarlar arasındaki ilişkilerin düzenlenmesi, tüccarlarla yerli krallar arasındaki
ilişkilerin tanzimi gibi işleri yapmaktaydı.
Kültepe’de yapılan kazılarda bugüne kadar yaklaşık 23.500 tablet çıkarılmıştır. Kültepe’de
elde edilen tabletlerin büyük çoğunluğu tüccarların kişisel ticari kayıtlarından oluştuğundan tabletlerdeki bilgiler sosyal, hukuki ve ekonomik yönden dönemi aydınlatacak; borç alacak
ilişkisini ortaya koyan senetler, ticari sözleşmeler, ortaklık belgeleri, mahkeme tutanakları, iş
mektupları, gibi belgelerden oluşmaktaydı. Bu tabletlerin satır aralarından o dönemin günlük
hayatı ve yerel krallıklar ile koloni teşkilatının yönetim şeklinin aydınlatılmasına ışık tutacak
bilgiler elde edilmektedir. Anadolu ile Mezopotamya arasındaki uluslararası ticaret 255 yıl
devam etmiş, sebebi bilinmeyen bir şekilde sona ermiştir.
Bu çalışmada yaklaşık 4000 yıl öncesine ait, Anadolu’daki ticari kuralların oluşmasını
sağlayan kārum dairesinin görev, yetki, sorumlulukları, ticari hayat içerisindeki fonksiyonu ve
günümüz ticari kurumlarına olan benzerlikleri araştırılmaktadır. Bu çalışmayla elde edilen
veriler ile muhasebe ve finans tarihinin yazımına katkı sağlanması hedeflenmektedir. Anatolia has been the center of attractive of various civilizations throughout history with its
rich underground resources and fertile lands due to its intercontinental transit route location.
The first trade between Anatolia and Mesopotamia began in the period of Sargon of Akkad
in BC around 2400-2300. In the 2000s, Assyrian merchants established a colonial system in
Anatolia and made trade systematic and organized. Assyrians established large commercial
centers called kārum and small trade center called which operated in the local kingdoms in
Anatolia. Together with the recent studies, it has been determined that the number of these
trade centers has been over more than 40. The center of all these kārum and wabartums was
Kültepe/Kaniš kārum, which is located near Kayseri city center.
Headquarter named Bēt kārim within organization of Kaniš kārum the organization was
doing tasks such as determining the rules of trade between merchants and local people,
trying to solve disagreements, arranging relations between traders, arranging relations
between merchants and domestic kings.
So far, approximately 23,500 tablets have been unearthed during excavations in Kültepe.
Because the majority of the tablets obtained in Kültepe are composed of the personal trade
records of the traders, information on tablets consists of documents such as commercial
papers, commercial contracts, partnership documents, court minutes and business letters,
which show the relationship between debtor and creditor and which will shed light the
period in terms of social, legal and economic. Between the lines of these tablets, the
Information that shed light on the illumination of the daily life of that period and the local
kingdoms and the management of the colonial organization can be obtained. This
international trade between Anatolia and Mesopotamia continued for about 255 years and
ended for an unknown reason for us.
In this study the duties, powers and responsibilities of the kārum office, which provided the
establishment of commercial conditions in Anatolia for about 4000 years ago and its
function in commercial life and its similarities with today's commercial institutions were
investigated. It is aimed to contribute to the writing of accounting and finance history with
the data obtained from this study.
Kaynak
İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler DergisiCilt
8Sayı
2Bağlantı
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/910388https://hdl.handle.net/20.500.12899/894
Koleksiyonlar
- Yayın Koleksiyonu [79]