Türkiye’de Petrol Fiyatları ve Reel Döviz Kuru İlişkisinin Asimetrik Fourier Nedensellik Analizi ile İncelenmesi
Künye
Kızılkaya, F. (2021). Türkiye’de Petrol Fiyatları ve Reel Döviz Kuru İlişkisinin Asimetrik Fourier Nedensellik Analizi ile İncelenmesi . İstanbul İktisat Dergisi , 71 (2) , 549-568 . DOI: 10.26650/ISTJECON2021-1019608Özet
Türkiye gibi petrol ithal eden gelişmekte olan ülkeler petrol
fiyatlarındaki artıştan olumsuz etkilenebilmektedir. Petrol
fiyatlarının artması petrol ithal eden ülkelerde üretim maliyetlerinin
ve dolayısıyla fiyatlar genel düzeyinin yükselmesine neden
olabilmektedir. Ayrıca, uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarının
artış göstermesi petrol ithal eden ülkelerin dış ticaret dengelerini
de olumsuz etkileyebilmektedir. Bu çalışmada Türkiye için 1960-
2019 dönemi yıllık veriler kullanılmış ve petrol fiyatları ile reel
döviz kuru değişkenleri arasındaki asimetrik nedensellik ilişkileri
araştırılmıştır. Bu doğrultuda hem petrol fiyatları ile reel döviz kuru
serileri arasındaki hem de bu serilerin pozitif ve negatif şokları
arasındaki nedensellik ilişkileri Fourier Toda-Yamamoto yöntemi
kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar petrol fiyatları
ile reel döviz kuru değişkenleri arasında simetrik nedensellik
ilişkisinin olmadığını, buna rağmen pozitif petrol fiyatı şoklarından
pozitif reel döviz kuru şoklarına doğru tek yönlü nedensellik
ilişkisinin olduğunu göstermektedir. Yani petrol fiyatlarının artması
Türkiye’de reel döviz kurunun artmasına neden olmaktadır. Bu
sonuçlara göre, Türkiye’de petrol fiyatları ile döviz kuru ilişkisi
incelenirken asimetrik etkilerin göz önünde bulundurulması
gerekmektedir Oil-importing developing countries such as Turkey may be
adversely affected by the increase in oil prices, which can raise
production costs and the overall level of consumer prices.
Increases in oil prices in international markets may also adversely
affect the foreign trade balance of oil-importing countries. In
this study, annual data for the period 1960–2019 in Turkey are
used to investigate asymmetric causality relationships between
oil prices and real exchange rate variables. Causality relationships
between oil prices and real exchange-rate series, and between
positive and negative shocks of these series, are examined using the Fourier Toda–Yamamoto method. The results
show no symmetric causality relationship between
oil prices and real exchange rate variables. However,
a one-way causality relationship is revealed from
positive oil price shocks to positive real exchange
rate shocks, indicating that an increase in oil prices
causes an increase in the real exchange rate in Turkey.
According to these results, asymmetric effects should
be considered when examining the relationship
between oil prices and exchange rates in Turkey.