Resim Sanatı İçinde ‘Memento Mori’ Kavramı

Abstract

Sanatın tüm pratiklerinde yaşam temalarına heyecanla yer verilirken yaşam diyalektiğinin karşı fazında duran ölüm temasına da yer verilmiştir. Eşsiz örnekleri ile karşımıza çıkan bu eserler yer yer hayatın geçiciliğine temas ederken çoğu zaman da ölümü doğal bir fenomen olarak yansıtmışlardır. Kadim mısır hiyerogliflerinde ölüye yol gösteren yazınsal resimlemeler, Sümer tabletleri, Pompei mozaik tasvirleri bilinen ilk örnekleri tasvirlerken zamanın ağır ilerleyen basamaklarında özellikle dini etkisi ile kutsal ölüm tasvirleri de yapılmıştır. Rönesans’ın etkisi ile skolastik düşüncenin özgürleşmesi zaman içinde ölümün doğal bir fenomen olarak algılanmasına etkide bulunmuştur. Öyle ki Michelangelo’nun Meryem oğlu Mesih İsa’nın kucağında ölü halde heykel olarak tasvir edilen “pietası” ile sunulan ölüm teması 1400’lü yılların ölüme bakışını acının tüm gerçekliği ile nasıl yansıtıldığını bizlere göstermektedir. Natürmortlarda da işlenen ölüm teması özellikle kuru kafa kullanılarak sunulmuştur. Vanitas olarak tasarlanan bu yapıtlar dönemin ölüm algısına ayna tutmaktadır. Bu resimler, ölümün kaçınılmazlığını, yaşamın kısalığını, dünyanın geçiciliğini, çeşitli simgelerle anlatan ölü doğa türündeki resimledir. Vanitas “Boşlukların boşluğu/hiçliklerin hiçliği” anlamını taşımaktadır. 20. Yy. ile de gelen ölümü öldürme ve ölüme neden olan nesnelerin vanitas özelliği göstermesi ile sanat ve ölüm arasındaki ilişki farklı bir boyut kazanmaktadır.

While the themes of life are enthusiastically included in all practices of art, death, which stands in opposition to the dialectic of life, is also included. These objects, which are made up of life-related to the unique, are somehow mirrored by people related to their impermanence in their place. Author mosaics guiding the dead in ancient illustrations hieroglyphs, Sumerian tablets, and Pompei mosaics they made when they were drawing the first sample. The liberation of scholastic thought with the influence of the Renaissance would not have been perceived as a phenomenon that you would become over time. So much so that Michelangelo's 'pieta,' which is depicted as a dead statue in the lap of Christ, the son of Mary, shows how death's view of death in the 1400s is reflected with all the reality of pain. In still-lifes are generally made with the skull. These works, which were used as vanitas, hold the perception of attraction. This still-life painting its brevity, continuity, and ease are enough to endure. Vanitas means 'the voids of voids/the nothingness of nothings.' The death and death-causing properties associated with 20th century are the properties related to bodies that take different forms.