Türkçe Öğretim Programındaki Konuşma Kazanımlarının Ortaokul Türkçe Ders Kitabı (5, 6, 7 ve 8. Sınıf) Etkinliklerine Yansıması

Abstract

The purpose of this research is to evaluate the 5th, 6th, 7th and 8th grade textbooks prepared according to the 2019 Turkish Language Curriculum in terms of including speaking acquisitions. For this purpose, the activities in the books were scanned, and the activities related to speaking skills were associated with the speaking achievements in the program. The research was carried out with the scanning model, which is one of the qualitative research designs. Descriptive analysis was used to explain and interpret the data obtained through document review. As a result of the research, it was seen that speaking was the least used skill in Turkish textbook activities. While the number of speaking activities shows a balanced distribution to the themes in the 5th, 6th and 8th grade books; There is no such balance in the 7th grade book. In addition, while some gains accumulated, some gains were not addressed at all. As a matter of fact, not all of the speaking outcomes in the program were reflected in the activities in the 7th and 8th grade Turkish textbooks. The speaking activities in the textbooks are more “prepared speaking” at every grade level. shaped around gain. It was determined that the activities were quite shallow in terms of speaking strategies, and the richest book in this respect was the 6th grade Turkish textbook. These determinations reveal that speaking achievements are not reflected in Turkish textbooks within a plan and system.

Bu araştırmanın amacı, 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı’na göre hazırlanan 5, 6, 7 ve 8. sınıf ders kitaplarını konuşma kazanımlarına yer verme durumu açısından değerlendirmektir. Bu amaçla kitaplardaki etkinlikler taranmış, konuşma becerisine yönelik olan etkinlikler ise programdaki konuşma kazanımlarıyla ilişkilendirilmiştir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Doküman incelemesi yoluyla elde verilerin açıklanması ve yorumlanmasında betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırma neticesinde Türkçe ders kitabı etkinliklerinde en az yer verilen becerinin konuşma olduğu görülmüştür. Konuşma etkinlikleri sayısı 5, 6 ve 8. sınıf kitaplarında temalara dengeli bir dağılım gösterirken; 7. sınıf kitabında böyle bir denge söz konusu değildir. Ayrıca bazı kazanımlarda yığılma olurken bazı kazanımlar ise hiç ele alınmamıştır. Nitekim programda yer alan konuşma kazanımlarının tamamı 7. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklere yansıtılmamıştır. Ders kitaplarındaki konuşma etkinlikleri her sınıf seviyesinde daha çok “Hazırlıklı konuşma yapar.” kazanımı etrafında şekillenmiştir. Konuşma stratejileri bakımından da etkinliklerin oldukça sığ kaldığı, bu açıdan en zengin kitabın ise 6. sınıf Türkçe ders kitabı olduğu belirlenmiştir. Bu belirlemeler ise konuşma kazanımlarının Türkçe ders kitaplarına bir plan ve sistem dâhilinde yansıtılmadığını ortaya koymaktadır